Opactwo w Mogile (HM) – średniowieczny klasztor na skraju dzisiejszej Nowej Huty. Jego początki sięgają XIII w., kiedy ok. 1225 r. biskup krakowski Iwo Odrowąż sprowadził do Mogiły cystersów. Niedługo po przybyciu przystąpili oni do budowy świątyni pw. św. Wacława. Kościół wzniesiony został z cegły, natomiast z kamienia wykonano niektóre elementy dekoracyjne i detale architektoniczne. Wewnątrz kościoła na szczególną uwagę zasługują m.in. renesansowe polichromie wykonane przez Stanisława Samostrzelnika. Z południowej strony kościoła znajduje się budynek klasztorny pochodzący ze średniowiecza, ale następnie rozbudowany i przebudowany. Piękne i urokliwe klasztorne krużganki z XIV w., podobnie jak kościół, są ozdobione polichromiami. Za klasztorem mieści się tzw. nowy pałac opacki, wzniesiony w II połowie XVI w., uchodzący za jeden z najlepiej zachowanych budynków renesansowych w Krakowie.
W progach opactwa w Mogile gościli najważniejsi ludzie swoich czasów, tacy jak Kazimierz III Wielki, Władysław II Jagiełło, Jadwiga Andegaweńska, Zygmunt Stary, królowa Bona oraz przedstawiciele świata nauki i sztuki. Opactwo mogilskie stanowiło nekropolię członków rodu Odrowążów, szczególnie zasłużonych dla opactwa. Do naszych czasów zachowało się 17 płyt nagrobnych, a ostatnim pochowanym w opactwie Odrowążem był Jan z Krużlowej, zmarły w 1532 r.
Niedaleko klasztoru znajduje się kościół św. Bartłomieja, wzniesiony w II połowie XV wieku, jeden z najstarszych zachowanych do dnia dzisiejszego drewnianych kościołów w Polsce.